Praten over de dood
De dood hoort bij het leven, we komen er allemaal een keer mee in aanraking. Een huisdier, een opa, een oma, een andere bekende… Voor kinderen is de dood, vooral tot ongeveer 8 jaar oud, een beetje een vaag begrip. Hoe kan je hier het beste mee omgaan?
- Praten met je kind over de dood kan best een grote stap zijn, al helemaal als je er zelf emotioneel onder bent. Laat ik beginnen met dat die emoties er altijd mogen zijn! Vind je het vervelend als jouw kind je zo verdrietig ziet? Vaak helpt het om het uit te leggen, waarom jij je verdrietig voelt en dat het oké is om verdrietig te zijn. Op die manier laat je direct aan je kind zien dat het zijn/haar emoties er óók mogen zijn.
- Vermijd vage taal als ‘voor altijd slapen’. Dit suggereert dat iemand weer wakker kan worden en dat geeft valse hoop. Wees duidelijk over wat doodgaan betekent; gebruik duidelijke taal. Dit klinkt hard, maar duidelijkheid geeft voor kinderen uiteindelijk de meeste rust.
- Betrek je kind bij wat er gebeurt. We willen soms, met alle goede bedoelingen, de kinderen beschermen tegen zoiets verdrietigs als de dood. Echter zien en voelen ze veel meer aan dan we denken en dat betekent dat ze juist graag betrokken worden. Geef ruimte voor de vragen en beantwoord ze, waar kan, allemaal. Vraag er ook rustig op door: ‘Wat zou je nog meer willen weten? Je mag me alles vragen en ik zal proberen overal antwoord op te geven.’ Ook dit geeft vaak, wederom, duidelijkheid en rust.
- Vanaf ongeveer 9 jaar komt het besef over de dood wat meer binnen. Doodgaan betekent dat iemand nooit meer terugkomt… En plotseling kunnen ze ook angstig worden over de mensen om hen heen; gaan zij ook dood? Of misschien ga ik zelf wel dood? Is mama wel veilig? Is papa wel gezond? Helemaal niet gek dat zulke angsten plotseling om de hoek komen kijken. Bovenstaande adviezen worden daarin extra belangrijk; angsten beginnen heel klein, maar kunnen snel heel groot worden. Extra aandacht is daarom erg belangrijk.
- Er zijn veel mooie boeken, gedichten en andere middelen om spelenderwijs aan over de dood te praten. Vooral voor jonge kinderen zijn er prachtige prentenboeken om over in gesprek te gaan en bijbehorende gevoelens te leren kennen. Onderaan deze blog deel ik een aantal links met mooie boeken.
Blijft het lastig om hierover in gesprek te gaan? Vind het kind het lastig om zijn/haar emoties te uiten en weet je niet meer hoe je verder kan helpen? Dan kan praten met een professional een hele mooie optie zijn. Een kindercoach is vaak een mooie, eerste stap; gevoelens leren herkennen en ermee om te leren gaan, een buitenstaander als luisterend oor. Heb je vragen? Vind je het fijn als ik eens meedenk? Je mag me altijd een berichtje sturen.
Waardevolle links:
Voor jonge kinderen t/m 6 jaar:
nijntje lieve oma pluis | ilovespeelgoed.nl
Kikker en het vogeltje, Max Velthuijs | 9789025867782 | Boeken | bol
Voor kinderen vanaf 6 jaar:
Alles wat was, Stine Jensen | 9789020622430 | Boeken | bol
Ik wil je nooit vergeten, Joanna Rowland | 9789026623028 | Boeken | bol
Gedichtenbundel vanaf ongeveer 12 jaar:
